7 sposobów na identyfikację ryzyka w Twojej organizacji

9 czerwca 2022

4m 52s

Zarządzenie ryzykiem

Poprawna identyfikacja ryzyka jest kluczem do sukcesu w zarządzaniu ryzykiem. Zadanie to może okazać się szczególnie trudne w przypadku firm, które dopiero procesy te wprowadzają. Na szczęście istnieje wiele różnych metod i sposobów identyfikacji ryzyka, które z powodzeniem można zastosować w każdym przedsiębiorstwie.

Aby poprawie zidentyfikować ryzyka, a następnie przejść do kolejnych etapów procesu zarządzania ryzykiem, należy wziąć pod uwagę czynniki wewnętrzne i zewnętrzne mające wpływ na organizację. Przy określaniu ryzyka możemy stosować bardziej ustrukturyzowane metody jak analiza SWOT, analiza PESTEL czy analiza 5 sił Portera (o których pisaliśmy tutaj), opierać się na gotowych modelach ryzyka występującego w danej branży czy wykorzystać specjalne oprogramowanie komputerowe.

My chcieliśmy skupić się na tych sposobach, które bazują na doświadczeniu i wiedzy kadry zarządzającej, pracowników, partnerów, klientów oraz specjalistów. Z pewnością jednak nie wyczerpujemy tematu i co należy podkreślić – identyfikację ryzyka najlepiej traktować jako działanie holistyczne, łączące różne metody. Przede wszystkim ważne jest, aby działanie to było procesem ciągłym i nieustannie doskonalonym.

identyfikacja ryzyka schemat zarządzania ryzykiem wg ISO 31000

Zacznij od tego, co najbardziej oczywiste

Na samym początku określ te ryzyka, które są najbardziej oczywiste. Zastanów się, co może pójść nie tak oraz jakie zdarzenia najczęściej występują w Twojej branży. Przeanalizuj całą swoją organizację (działy, procesy) z punktu widzenia rozmaitych kategorii ryzyka. Weź pod uwagę takie czynniki jak: strategiczne, konkurencyjne, finansowe, operacyjne, technologiczne, prawne, polityczne czy wizerunkowe. W tym celu możesz zorganizować dyskusję, burzę mózgów bądź wykorzystać metodę listy pytań kontrolnych.

Spójrz wstecz

Dokonaj przeglądu danych z zaistniałych wypadków i incydentów lub przeanalizuj zdarzenia, które miały miejsce w przeszłości. Pamiętaj jednak, że w ten sposób ograniczasz się do jedynie do zdarzeń, które już znasz (i mogły się one zdezaktualizować) oraz że za pomocą tego sposobu nie określisz nowych ryzyk.

Zostań pesymistą (na chwilę)

Pomyśl o najgorszych zdarzeniach, które mogą przydarzyć się Twojej organizacji, a następnie… wyobraź sobie, że wszystkie tworzą sekwencję zdarzeń. Nie zakładaj, że tego typu scenariusz się nie wydarzy, bo historia pokazuje, że nie możemy być pewni niczego. W tym przypadku warto wykorzystać właśnie metodę scenariuszową.

Przeczytaj również: Norma ISO 31000 w zarządzaniu ryzykiem. Czym jest i jak może pomóc firmie?

Ucz się na cudzych błędach

Obserwuj konkurencje i firmy podobne do Twojej. Zwracaj uwagę na komunikaty prasowe, śledź branżowe portale, czytaj badania, raporty i wyciągaj z nich odpowiednie wnioski. Potknięcia innych podpowiedzą Ci czy podobne zdarzenia mogą stanowić zagrożenie dla Twojej organizacji. Sposób ten polecamy szczególnie tym firmom, które są nowe w danej branży.

Słuchaj pracowników

Każdy z pracowników – począwszy od personelu pierwszej linii po kadrę zarządzającą – ma inną perspektywę organizacji i zagrożeń, jakie mogą ją spotkać. Poważnym błędem byłoby więc nie wykorzystać potencjału zespołu i identyfikować ryzyka tylko z pozycji dyrekcji czy specjalistów ds. zarządzania ryzykiem. Często zresztą osoby na wyższych stanowiskach nie mają pojęcia, jakie zagrożenia występują w przedsiębiorstwie – w codziennych działaniach, w fabrykach czy w kontaktach z klientami. Opinie pracowników możesz zebrać za pomocą ankiet (np. przy wykorzystaniu metody delfickiej), techniki grupy nominalnej, dyskusji lub indywidualnych spotkań z pracownikami.

Słuchaj klientów

Tak samo jak cenne są uwagi pracowników, tak samo ważne są te pochodzące od klientów. Przyjrzyj się skargom, opiniom z internetowych forów czy komentarzom w social mediach. Jeśli dużo osób zgłasza ten sam problem, to prawdopodobnie istnieje ryzyko z nim związane (np. ryzyko utraty reputacji).

Przeczytaj również: Cykl Deminga w zarządzaniu ryzykiem

Pozwól, aby na firmę spojrzał ktoś spoza organizacji

Możesz również skorzystać z pomocy ekspertów zewnętrznych, specjalizujących się w zarządzaniu ryzykiem oraz audytowaniu posiadanych rozwiązań. Wyspecjalizowane firmy dokonują przeglądu poszczególnych grup ryzyka występujących w organizacji (w tym ryzyka: operacyjnego, zgodności ze standardami, regulacjami i przepisami prawa, cyberbezpieczeństwa, bezpieczeństwa informacji oraz systemów i infrastruktury IT) oraz stanowią wsparcie we wszystkich procesach zarządzania ryzykiem i ich optymalizacji.

Polecanym rozwiązaniem jest również outsourcing usług koordynatora zarządzania ryzykiem. Dzięki tego typu usłudze firmy mogą skoncentrować się na swoich podstawowych działaniach biznesowych, zwalniając zarządzających z obowiązku skupiania się na procesach związanych z zarządzaniem ryzykiem.

Identyfikacja ryzyka – najważniejszy krok w procesach zarządzania ryzykiem

Zarządzanie ryzykiem jest coraz częściej wdrażane w organizacjach i w zasadzie ciężko sobie wyobrazić, że świadome i rozwijające się firmy, nie posiadają tego typu procesów.

Jednym z pierwszych kroków i najważniejszym działaniem w procesie zarządzania ryzykiem jest identyfikacja ryzyka. Jest więc niezwykle ważne, aby przeprowadzić ją możliwie jak najdokładniej, wykorzystując dostępne i dopasowane do organizacji metody, umożliwiające zgromadzenie jak najwięcej informacji dobrej jakości. W tym celu najlepiej nie ograniczać się do jednej metody, ale skorzystać z kilku, które pozwolą na lepsze rozpoznanie potencjalnych ryzyk.

Należy również pamiętać, że identyfikacja ryzyka jest procesem ciągłym – wymagającym regularnych aktualizacji i doskonalenia.